تحریم‌های بی سابقه غرب علیه کشور روسیه، همکاری دانشگاه‌های داخلی با شرکای آمریکایی و اروپایی را متوقف کرد. علیرغم اینکه بسیاری از آنها آمادگی خود را برای از سرگیری همکاریهای مشترک در آینده اعلام می کنند، اما پس از تثبیت وضعیت ژئوپلیتیک و لغو تحریم ها. ظاهراً این امر به این زودی ها محقق نخواهد شد.
این وضعیت جامعه علمی و آموزشی ما را مجبور به تعامل بیشتر با مؤسسات آموزش عالی مستقر در سایر مناطق جهان از جمله خاورمیانه می کند. به این ترتیب در آذرماه سال گذشته، پروفسور ولادیمیر لیتویننکو وپروفسور محمد موذنی روسای دانشگاه‌های معدن سن پترزبورگ و شیراز قرارداد همکاری های راهبردی امضا کردند. از جمله توافقات انجام شده در این قرارداد می توان به تحقیقات علمی مشترک، تبادل دانشجو، اساتید و دانشمندان وهمچنین ایجاد یک انجمن روسی - ایرانی از دانشگاه های فنی پیشرو در ایران اشاره کرد.
همچنین قرارداد مشابهی با پژوهشگاه صنعت نفت جمهوری اسلامی ایران در دست تدوین است.طرفین در حال آماده شدن برای ایجاد کار گروه های علمی دوجانبه برای تحقیقات درزمینه افزایش بهره وری هیدروکربن و کاهش صدمات انسانی بر طبیعت هستند.
دانشگاه معدن سنت پترزبورگ برای بهبود درک متقابل با شرکای جدید، سایتی را به زبان فارسی ایجاد کرده است که پنجمین سایت زبان خارجی پس از انگلیسی، اسپانیایی و چینی میباشد.
و حال نمایندگان آموزش عالی ایران و دانشمندان این کشور با چه کسانی همکاری مشترک دارند؟ بالاخره بیش از 40 سال است که تحت فشار تحریم‌های یک جانبه زندگی می‌کنند که بسته به شرایط سیاسی، یا قوی‌تر می‌شود یا ضعیف تر، اما با این وجود، متوقف نمی‌شود. به نظر می رسد که چنین شرایطی باید به انزوا منجر می شد، اما اصلاً اینطور نیست.
برای مثال، دانشمندانی از دانشگاه‌های شیراز و بولونیا در کاوش‌های تخت جمشید، کهن‌ترین شهر ایران، شرکت می‌کنند. 12 سال است که آنها با هم به دنبال ارزش های معماری، فرهنگی و هنری مربوط به دوران امپراتوری هخامنشی هستند که توسط اسکندر مقدونی ویران شده است. به لطف این اثر، آنها توانستند ظاهر اصلی دروازه‌های تاریخی این ارگ باستانی را که به افتخار فتح بابل توسط کوروش کبیر ساخته شده بود، بازسازی کنند. از دیگر یافته های ارزشمند می توان به شناسایی پایه های دو برج اصلی در ضلع شمال شرقی و شمال غربی دیوار قلعه اشاره کرد.
ایرانی ها نه تنها به گذشته، بلکه به آینده خود نیز علاقه دارند. اخیرا نشست تخصصی «ایران و ژاپن» در دانشگاه شیراز برگزار شد که پروفسور نوبوماسا آکیاما، مشاور ارشد نخست وزیر سرزمین آفتاب در آن شرکت داشت. وی در سخنان خود خاطرنشان کرد که جمهوری اسلامی ایران یک کشور کاملاً منزوی نیست، یعنی اصلاً شبیه کره شمالی نیست که مرزهایش بسته است و اقتصاد آن در حال افول است.وی دانشگاه شیراز را یکی از پیشتازان جذب دانشجویان خارجی دانست و آمادگی خود را برای همکاری در راستای رسیدن به پتانسیل علمی بالاتر اعلام کرد.
پژوهشگاه صنعت نفت ایران در عرصه بین المللی نیز فعال است. در روز سه شنبه، 14 مارس، هیئتی از شرکت های انرژی و معدن عمان میهمان این پژوهشگاه بودند.
موضوع اصلی این گفتگوها همکاری در بخش های معدنی و فرآوری بود. میهمانان و کشور میزبان دستاوردهای خود را در این زمینه ارائه کردند و همچنین در مورد چشم انداز همکاری در زمینه مهمی مانند ایجاد زنجیره های ارزش بحث و تبادل نظر کردند. یعنی بنگاه‌های صنعتی که قادرند کل چرخه فناوری از اکتشاف و استخراج مواد اولیه تا تولید کالاهای مصرفی نهایی را بطور کامل ارائه دهند.
عظیم کلانتری اصل رئیس پژوهشگاه صنعت نفت ایران هفته گذشته با دلیر جمعه وزیر انرژی و منابع آب تاجیکستان دیدار و گفتگو کرد. طرفین تمایل خود را برای توسعه همه جانبه روابط بین دو کشور از جمله در زمینه پروژه های مرتبط با فناوری های نوآورانه و حفاظت از محیط زیست اعلام کردند.
عظیم کلانتری اصل آذرماه گذشته در مجمع بین المللی مدیریت منابع طبیعی و حفاظت از میراث طبیعی جهان که نمایندگان 70 کشور جهان را گرد هم می آورد، شرکت کرد که دانشگاه معدن سنت پترزبورگ و مرکز بین المللی صلاحیت در آموزش مهندسی معدن تحت نظارت سازمان جهانی یونسکو به عنوان برگزار کننده و میزبان آن بودند. رئیس پژوهشگاه صنعت نفت ایران خاطرنشان کرد که ویژگی متمایز اولین دانشگاه فنی در روسیه "ترکیبی خارق العاده از دستاوردهای تاریخی و زیرساخت های مدرن است که به گورنی اجازه می دهد با اطمینان به آینده نگاه کند."